Kulaklarını ve işitme duygunuzu rahatsız eden o rahatsız eden ses geldiğinde (Abese Suresi 33. ayet) hakikat ortaya çıkar ve korku artar. Fakat o gün hiç kimseden ne bir yardım ve ne de bir destek gelir.
Ayrıca o gün ki kişi bir parçası olan kardeşinden, merhamet ettiği annesinden, yardımına koştuğu ve iftihar ettiği babasından, yakınları içerisinde kendisine en sevgili olan eşinden ve bütün akrabaları içinde kendisine en değerli olan çocuklarından kaçar (Abese Suresi 34-35-36. ayet). Bu kaçış ve nefretin sebebi herkesin kendi işiyle meşgul olması ve bir başkasına yönelme imkanı bulamamasıdır.
O gün, herkesin bir başkasının işleriyle uğraşmaya imkan ve önem vermeyecek kadar kendine yetip artacak bir derdi vardır (Abese Suresi 37. ayet); çünkü o kendine bile yetmez.
Niçin böyle olmasın ki?
O gün birtakım yüzler iman ve irfan nuruyla parlak, Rahman’la karşılaşmanın verdiği neşeyle güleç ve çeşitli mutluluk ve keremlerin kazanılmasıyla elde edilen derece ve makamların yüceliğiyle sevinçlidir (Abese Suresi 38-39. ayet)
Yine o gün diğer bazı yüzleri de küfür, nankörlük ve farklı günah ve isyanlardan kaynaklanan kirler ve tozlar nedeniyle keder bürümüş (Abese Suresi 40. ayet) ve yüzleri zulmetin verdiği Hüzünden kapkara kesilmiştir (Abese Suresi 41. ayet) yüzleri aşağılık, zillet ve hüsranla kaplanmıştır.
İşte ilahi mesajı kabul etme şerefinden uzak, küfür ve şirk ve çeşitli isyan ve günah kirleriyle kaplı Bu kişiler kafirlerdir, günahkarlardır (Abese Suresi 42. ayet); İlahi sınırların gereğine saygı duymayan ve şehvet ve gazap gibi hayvansal kuvvetlere uymakla marifet ve iman nurunu kaybeden kimselerdir. Çünkü şehvet ve gazap bütün kötülük ve kayıpların kaynağıdır.
Allah bizi ve bütün kullarını bu iki kötülüğün şerrinden korusun.
Kaynak: Abdülkadir Geylani / Geylani Tefsiri / C: VI / bkz: 328-329
