İnsan Vücudunda Gıdalanmaya Esas Olan Kanallar
İnsan vücudunda gıdalanmaya esas olan kanal ve yollar iki kısımdır:
Tabii ve Asli Kanallar
1-) Burun, kulak, ön ve arka yollar gibi tabii ve asli kanallar. Bunların herhangi bir yerinden vücudun iç kısmına geçecek olan maddeler ittifakla orucu bozarlar. İç kısmına ulaşmayanlar ise, orucu bozmazlar.
Arızi Kanal ve Yollar
2-) İkinci kısım yollar ise, sonradan meydana gelen arızi kanal ve yollardır. Vücuttaki bir kesik, yara vs gibi. Bu yollardan içeri geçiş kesinlik kazandığı takdirde orucun bozulacağına dair ittifak vardır. Ancak iç kısıma geçiş şüpheli durumda ise İmam Ebu Yusuf ve Muhammed’e (imameyn) göre oruç bozulmaz. İmam-ı Azam Hazretlerine göre ise oruç bozulur.
İğne, Aşı ve Oruç İlişkisi
Görüldüğü gibi İmam-ı Azam ile iki talebesi arasındaki ihtilaf esasta değil, keyfiyet üzerinedir. Yani içe nüfuz kat’iyet kazandığı zaman, onlara göre de oruç bozulmuş olmaktadır.
Vücuda Batma Durumu
Birde iğne, mermi, ok gibi bir şeyin vücuda saplanıp vücudun içinde kaybolma durumu vardır ki bu durumda da oruç bozulur. Ancak vücuda saplanan bu maddelerin bir kısmı vücut dışında kalırsa oruç bozulmaz. Bu genel kaideler ışığında iğne ile aşıları incelediğimizde de şu durum ortaya çıkmaktadır:
Aşı ve İğnelerin Uygulanma Şekilleri
Çiçek aşısı gibi deri üzerinden yapılan aşı ve ilaçlamalar orucu bozmaz. Çünkü deri vücudun dış kısmını teşkil eder. Bunun dışında kalan iğne ve aşılar, genel olarak damardan, kaba etten ve deri altından yapılmaktadır.
Her üç halde de ilaç verilmeksizin vücudun derinliğine batırılan iğnenin bir tarafı dışta kaldığı için,yalnız batırmakla oruç bozulmaz. Ancak içeri ilaç, su gibi maddeler enjekte edilirse oruç bozulur. Çünkü bu maddeler vücut içinde kararlaşıp yerleşir. Damardan verilen ilaçlar ise doğrudan kana intikal eder. Oradan organlara dağılır. Kaba et ve deri altındaki ilaçlarda yine içeriye nüfuz etmiş sayılır. Bu itibarla vücuda ilaç zerketmek için yapılan aşı ve iğneler, orucu bozarlar. Ancak kefareti icab etmez. Yalnızca kaza kafi gelir.
Özel Durumlar ve Sağlık Koşulları
Önemli hastalığı olanlar, zaten oruçlarını bozabilirler. Bunlara oruçlu halde yapılan iğne ile oruçları bozulur. Sağlık durumları düzeldiğinde oruçlarını kaza ederler. Bu gibi kimselerin mümkünse iğneyi geciktirerek iftardan sonra yaptırmaları daha iyidir.
Kaynak: Akademi Araştırma Heyeti / Bir Müslümanın Yol Haritası / bkz: 465-466
