Kebair yani Büyük Günahlar ve Sınıflandırma
İslam dininde büyük günahlar, kul hakkı yemek, zina, faiz, yalan söylemek, anne-babaya asi olmak ve adam öldürmek gibi ağır sorumluluk gerektiren fiillerdir. Büyük günahların sınıflandırılması, Müslümanların hangi davranışlardan sakınmaları gerektiğini hatırlatır.
Büyük günahların belli bir sayıyla olup olmadıkları konusunda alimler iki görüş belirtmişlerdir. Belli sayıyla sınırlandıranlar, büyük günahların kaç tane olduğu hususunda farklı görüşler ileri sürmüşlerdir. Mesela büyük günahların sayısının;
- Abdullah b.Mes’ud dört,
- Abdullah b.Ömer yedi,
- Abdullah b.Amr b.el-As dokuz,
- birisi on bir,
- bir başkası da yetmiş olduğunu söylemiştir.
Ebu Talib el-Mekki şöyle demiştir: “Sahabilerin dile getirdiği görüşlerdeki büyük günahları bir araya topladım ve
- Masiyette ısrar etmek,
- Allah’ın azabından emin olmak
Dil ile İşlenen Günahlar
- Yalan yere şahitlik etmek,
- Evli kadınlara iftira atmak,
- Yalan yere yemin etmek
- Sihir yapmak şeklinde dördünün
Mide Yolu ile İşlenen Günahlar
- İçki içmek,
- Yetim malı yemek
- Faiz yemek
Cinsel Organla İşlenen Günahlar
- Zina etmek
- Homoseksüellik
El ile İşlenen Bazı Günahlar
- Cana kıymak
- Hırsızlık yapmak
Tüm Bedenle İşlenen Günaha Örnek olarak
- Savaştan kaçmak
Büyük Günahları Tanımlayan Farklı Görüşler
Büyük günahları belli bir sayıyla sınırlandırmayanlara gelince… Bunların bir kısmı, “Allah’ın Kur’an’da yasaklamış olduğu her şey büyük günahtır; Rasulullahın yasakladığı şey de küçük günahtır.” demiştir.
“Dünyada had cezasının, ahirette vaidin/cezanın gerektiği günahlar büyük günah; dünyada ve ahirette böyle bir gerekliliğin olmadığı günahlar da küçük günahtır.” da denilmiştir.
Bir görüşte de “Yasak olduğu konusunda şeriatların görüş birliği ettikleri her günah büyük günah; bir şeriatta haram olup diğerinde haram sayılmayan günah da küçük günahtır.” denilmiştir.
Başka bir görüşte de “Allah ve Rasulünün, failine lanet ettiği fiiller büyük günahtır.” denilmiştir. Nisa suresinin baş tarafından itibaren zikredilen günahların büyük günah olduğu ifade edilmiştir ki bu ayet-i kerime şöyledir:
“Eğer yasaklandığınız büyük günahlardan kaçınırsanız, sizin küçük günahlarınızı örteriz…” (Nisa 31)
Kaynak: İbnu’l Kayyım el-Cevziyye / ed-Dua ve’d Deva (Kalbin İlacı) / bkz: 265-267
