Dinimize Göre; Ahlakın Yeri ve Önemi
İnsanı kemale erdiren, Yüce Allah’ın ve yaratıklarının yanında değerini arttıran nesne güzel ahlaktır.. Resul-i Ekrem (s.a.v) Efendimiz esasen güzel ahlakı, insana sonradan arız olacak bir sıfat olarak değil de, insanda bulunması normal ve bir bakıma zaruri bir unsur olarak kabul eder.
İslam Dininin en başta gelen özelliklerinden birisi ahlaka çok büyük önem vermesidir. Hatta Peygamber Efendimiz (s.a.v); İslam Dinini güzel ahlak olarak tarif etmiş ve bir hadis-i şerifte de; “Müminlerin iman yönünden en olgunu, ahlak cihetinden en güzel olanıdır ve sizin hayırlı olanlarınız, hanımlarına karşı hayırlılarınızdır” buyurmuşlardır.
İyi bir mümin olabilmek için ahlak mühim olduğu gibi, olgun bir insan olabilmek için de öyledir.
Mevlana şöyle der: “Ademoğlunun eğer edepten nasibi yoksa insan değildir. (Zira) insanla hayvanın farkı edepten ibarettir”
Toplumsal Bir Değer ve Ölçü Olarak ahlak
Müslümanların güzel ahlakı, yayılmasında kılıçtan daha tesirli olmuştur, İslam tarihinde şahısların olduğu gibi milletlerin de İslam’a girmelerinde Müslümanların güzel ahlaklarının önemi büyüktür.
Memleketler kılıçla fethedilmiş olsa dahi gönülleri daima güzel ahlakı, adaletleri ve insani muameleleri fethetmişlerdir. İslam’da soy-sop güzelliği ile tefahur etmek yasak edilmiştir. Değer ittikaya göredir.
Peygamber Efendimiz; “Ey Ebu Zer, tedbirli olmak gibi akıllılık; yasaklardan kaçmak gibi takva ve güzel ahlak gibi soy-sop olamaz buyurmuşlardır.
Binaenaleyh herkes iyilik yaptığı zaman kendi lehine, fenalık yaptığı zaman da kendi zararınadır.
Güzel Ahlakı Kazanmanın ve Edinmenin Yolu
Güzel ahlak, İslam’da erişilmesine çalışılan bir gayedir. Terbiye de, onu elde etmenin yoludur.
Gayeye vasıl olmak için terbiye yolundan geçilecektir. Nebatların ve hayvanların dahi terbiye ile ıslah edildiği ve daha verimli hale getirildiği düşünülürse insanlar için terbiyenin önemi kendiliğinden meydana çıkmış olur.
Dinimizde hiçbir şey faydasız yere emir veya yasak edilmemiştir. Emredilen her şeyde mutlaka büyük bir hikmet ve yapanlar için birtakım faydalar vardır. Yasaklarda da, irtikap edenler için birtakım zararlar… Terbiye konusu da dinimizin emrettiği bir husustur.
Kaynak: Ahmet Baltacı / Diyanet İlmi Dergisi / Haziran 1970 / bkz: 141-149
