Emirlerine itaat, nehiylerinden kaçınma hususunda Allah’ın kitaplarında açıkladığı konulara ait ahitlerini bozmak demektir bu.
▬ Bir de Rabbimizin sözünü ettiği bu ahit daha önce peygamberleri ve kitapları aracılığıyla ehl-i kitaptan aldığı ahiddir. Rabbimiz her bir dönem gönderdiği kitapları ve peygamberleri aracılığıyla önceki toplumlardan ahid almıştı.
Musa (a.s) kendi döneminde İsrail oğullarından söz almıştı. Benden sonra gelecek peygambere ve son elçi Muhammed (a.s)’a iman edip ona sahip çıkacağınız konusunda bana söz veriyor musunuz? buyurmuş ve dönemimdeki İsrail oğulları da söz vermişler, ahidde bulunmuşlardı.
Yine İsa (a.s)’da kendi döneminde toplumundan kendisinden sonra gelecek Ahmed ismindeki son elçiye iman etmeleri konusunda ahid almıştı. İşte böylece Rabbimiz kitapları ve peygamberleri aracılığıyla Yahudi ve Hıristiyanlardan aldığı bu ahde dikkat çekiyor.
İşte kitapları ve peygamberleri aracılığıyla son elçiye iman etmeleri konusunda Allah’a ahid veren, söz veren yahudilerin verdikleri bu ahde rağmen Hz. Muhammed’i (s.a.V) gerçek olarak tanıdıktan sonra ona iman etmeyerek bu ahdi bozmaları fasıklıktır. Bir de Allah, yahudilerin kendi nefislerinden Hz. Muhammed’i (s.a.v) insanlardan saklamamaları hususunda ahid almıştı da onlar bu ahitlerini bozarak fasık olmuşlardır.
▬ Veya buradaki ahit; A’raf suresinde anlatıldığı veçhile tüm neslini Hz. Adem’in sulbünden çıkardığı zaman Allah’ın aldığı ahittir. Ben sizin Rabbiniz değil miyim?” buyurmuştu Rabbimiz de, tüm Adem nesli: Bela ya Rabbi demişlerdi.
Evet ya Rabbi Sen bizim tek Rabbimizsin. Bizim hayatımıza program yapmaya yetkili tek varlık sensin! Kulu kölesi olacağımız, tüm hayatımızı kendisi için yaşayacağımız, boynumuzdaki kulluk ipini eline verip seçimini seçim kabul edeceğimiz tek varlık sensin. Sadece seni dinleyecek, sadece senin için bir hayat yaşayacağımıza söz veriyoruz. Söz ya Rabbi senden başkasına kul köle olmayacağız! Söz ya Rabbi hayatımızı sadece senin beğenine sunacağız! Senin emirlerine riayet edecek, yasaklarından uzak duracağız diye insanlar Rablerine ahid vermişlerdir.
İşte Rabbimiz kullarının bu ahdine dikkat çekiyor. İnsanlardan kimileri Rableriyle böylece anlaşma yaptıkları halde, böylece Rablerine söz verdikleri halde dünyaya geldikten sonra bu ahidlerini unutup kulluktan çıkanların fasıklar olduğunu anlatıyor.
▬ Ya da burada kastedilen ahid, toplumda anlaşmalara ve fertler arası sözleşmelere bağlı kalmayarak düzeni bozmaktır. Bu fasıklar, bu halleriyle toplumda fertler arası güven duygusunu sarsmaktadırlar. Akrabalık ve komşuluk bağlarını koparmaktadırlar.
▬ Bir de anlaşma Allah sanki peygamber göndererek, insanlar öldürerek, insanlar dirilterek, kainatı ölü diri hale getirerek, Allah sanki benden başkasına kulluk etmeyin diye sürekli bize baskı yapıyor ve bizden ahid alıyor. Veya Rabbimiz fıtratımızla bizden misak alıyor. Bizi İslam fıtratı üzerine yaratarak bizden ahid alıyor. Yani bizi İslam’ı kabul edebilecek, Allah’a kulluğa yönelebilecek bir özellikte yaratıyor.
Öyle değil mi? Doğan herkes kul olmaya müsait yaratılıyor. Herkes boynunda bir iple dünyaya geliyor. Tapınmak zorundadır bir şeylere. İşte Rabbimiz bu ahde dikkat çekiyor. Ben böyle insanların tümünü kul olmaya müsait yarattığım halde insanlardan kimileri bu fıtratlarını örterek Rabbine itaatten çıkıp fasıklardan oluyor buyuruyor.
Öyleyse bu manada şunu diyelim: Allah tek taraflı anlaşma metni hazırlayandır. Anlaşma metninde değişiklik hakkı olmayan da bizleriz. Allah Rab, bizler de kullarız. Rububiyet yaratıcının hakkıdır, bize düşen de varlığımızı kendisine borçlu olduğumuz Rabbimize teslimiyetten başkası değildir.
Kaynak: Ali Küçük / Besairu’l-Kur’an
