Bir hadis-i şerifte de Allah Resulünün (s.a.v) şöyle buyurduğu haber verilmektedir: Allah Teala amel olmadıkça hiçbir sözü kabul etmez. Hiçbir ameli de niyetsiz kabul etmez
Ömer b. Hattab (r.a) şöyle demiştir: Amellerin en faziletlisi, Allah Teala’nın farz kıldıklarını eda etmek, O’nun haram kıldıklarından da sakınmaktır. Allah Teala’nın katındaki için sadık bir niyet bulunmalıdır.
Kul, hayatının her anında niyette bulunmalıdır. Yemesi, içmesi, giyinmesi, uyuması ve hanımıyla ilişkisinde dahi niyet etmelidir. Çünkü butün bunlar, hesaba konu olacak işlerdendir.
Eğer onları Allah rızası için yapıyorsa, amellerinin tartılacağı terazinin hasenat kefesinde onları görecektir. Eğer bütun bunlarda hevasının çizdiği yoldan gidiyorsa, o zaman da günahlarının yeraldığı kefede görecektir. Zira her kul için niyet ettiği amelin karşılığı vardır
Kulun niyette bulunmayışı, dalgınlık ve hata eseri ise, niyet ve irade bulunmayışı durumunda yaptığından dolayı herhangi bir karşılık alamaz. Yaptığı ameli ahirette de göremez. Ondan dolayı, lehinde veya aleyhinde bir durum olmaz. Böyle birinin dünyadaki misali, akıl ve sorumluluk olmaksızın iç güdü ve vahiyle hareket eden hayvanların durumuna benzer.
Bu gibi kimselerin, Allah Teala’nın şu buyruğuna dahil edilmelerinden endişe ederim: “Kalbini Bizi zikretmekten gafil bıraktığımız, heva ve hevesine tabi olan ve işi hep aşırılık olan kimselere itaat etme (Kasas Suresi 28)” Buradaki ‘farat aşırılık kelimesi değişik şekillerde tefsir edilmiştir. Birine göre gaflet ve dalgınlıktır. Bir başkasına göre aşırılık ve ziyan etme-dir. Üçüncü birine göre ise helake yönelmedir.
Salih niyet, salih bir amelin başlangıç noktasıdır. Allah Teala’nın ilahi vergisinin başı da odur. O, mükafaatın konusudur. Kulun, amellerden dolayı kazanacağı sevap, ancak Allah Teala’nın kendisine nasip edeceği niyetlere göre değişir. Çünkü tek bir amelde dahi birden fazla niyet bulunabilir.
Bu niyetlerin sayısı, kulun yüklenebileceği yüke ve onun ilmine göre şekillenir. Bu niyetlerden her biri için ayrı bir hasene verilir ve bunlar da on misli arttırılır. Çünkü onlar amelde ve şekilde toplanırlar.
Kaynak: Ebu Talib el-Mekki / Kalplerin Azığı (Kutü’l-Kulub) / C: IV / bkz: 43-44
