1-) İhramlı kişi güzel koku sürünürse ihram yasağını çiğnemiş olur, çünkü güzel koku ihramlı iken yasak olan fiillerdendir, bu konuda görüş ayrılığı da yoktur. Ancak kişi ihrama girmeden önce güzel koku sürünebilir. Bu kokunun izinin onun -ihramında değil- bedeninde kalmasının bir sakıncası yoktur.
- İbn Ömer şöyle demiştir: Allah Resulü (s.a.v) ihramlı kimsenin safran ve vers ile boyanmış elbise giymesini yasakladı.
- Havle’nin, annesi Ümmü Seleme’den (r.anh) rivayet ettiğine göre Allah Resulü (s.a.v) şöyle buyurmuştur: İhramlı iken güzel koku sürünme. Kına da sürünme; çünkü o da güzel kokudur.
- İbn Abbas, hac sırasında devesinden düşen ve boynu kırılarak ölen bir adamla ilgili bir hadis rivayet etmiştir. Bu hadiste şu ifadeler yer almaktadır. Onu yıkarken) üzerine güzel koku sürmeyin, çünkü o kıyamet gününde telbiye getirerek diriltilecektir.
Ölen kişi ihramlı olduğunda ona güzel koku sürülemiyorsa, hayatta olan ihramlı kişiye güzel koku hiç sürülmez
Kifayetü’l-ahyar adlı eserin yazarı şöyle demiştir:İhramlı kişiye haram olan şeylerden birisi de ihram elbisesine ve bedenine güzel koku sürmesidir. Çünkü bu israftır. Hacının ise (Allah yolunda) saçı-başı dağınık ve üstü tozlu olur. Güzel kokuyu bedenin görünen kısmında veya iç kısmında kullanmak arasında fark yoktur.
2-) İhramlı iken dikişli elbise giyinmek de yasaktır. Çünkü Hz. Peygamber (s.a.v) dikişli elbise giymeyi yasaklamıştır.
3-) Yine kişi başını örttüğünde de yasağı çiğnemiş olur.
İbn Ömer şöyle demiştir:
- Hz. Peygamber (s.a.v)’e ihramlı kişinin ne giyebileceği soruldu.
- O şöyle buyurdu: İhramlı kişi gömlek, bornoz, şalvar (pantolon] ve sarık giyemez.
4-) İhramlı iken başın dörtte birini tıraş etmek de yasaktır. Çünkü dörtte bir, bütün yerine geçer.
5-) İki koltuk altındaki veya birindeki tüyleri tıraş etmekte kirleri gidermek söz konusudur. Oysa ihramlı iken kirleri gidermek yasaktır.
6-) İhramlı iken tırnaklan kesmek de kirleri gidermektir. Şayet bütün tırnaklar aynı yerde kesilmişse tırnakların bütünü bir tırnak gibi kabul edilir. Şayet farklı yerlerde kesilmişse her bir organın tırnağını kesme durumunda müstakil bir yasak çiğnenmiş olur.
6-) Kişi ihramlı iken:
- Baş, bacak vb. gibi bir organa bütünüyle güzel koku sürerse,
- Başının dörtte birini yahut daha fazlasını tıraş ederse,
- Yüzunü bir gün boyunca örterse,
- Bir gün boyunca dikişli elbise giyerse.
Hanefilere göre bu kişini bir koyun kesmesi farz olur.
7-) İhramlı kişi,
- Bir organın bütününden daha azına güzel koku sürerse,
- Başının dörtte birinden daha azını tıraş ederse,
- Bir gün ve geceden daha az süreyle dikişli bir elbise giyerse;
Kefaret, koyun kesmekten sadaka vermeye intikal eder. Bu sadaka yarım sa buğdaydır. Çünkü fidye, kefaret ve fıtır sadakası gibi şer’an gerekli olan sadakanın en az miktari bu kadardır.
8-) Kişi kudüm tavafını veya sader (veda) tavafını cünüp olarak yapsa veya ziyaret tavafını abdestsiz olarak yapsa bir koyun kesmesi gerekir.Adet gören kadın da hükum açısından cünüp gibidir. Kişi sözü geçen tavafları daha sonra abdestli olarak tekrar yapsa kurban kesme borcu düşer; çünkü meşru şekilde yerine getirmiş, daha önce çiğnediği yasağı telafi etmiştir.
9-) Kişi akşam güneş batmadan önce veya devlet başkanının Arafat’ı terk etmesinden önce Arafat’tan ayrılsa bir koyun kesmesi gerekir. Şayet güneş batmadan önce veya devlet başkanının Arafat’tan ayrılmasından önce geriye dönerse kurban kesme borcu düşmez, çünkü elden kaçırdığı şey bu hareketiyle telafi edilemez.
10-) Kişi,
- Ziyaret tavafından üç veya daha az şavtı yapmazsa, veda tavafını yapmazsa,
- Sa’y yapmazsa,
- Müzdelife’de vakfe yapmazsa
Bir koyun kesmesi gerekir.
- Bunun nedeni İbn Abbas’ın (r.anh) şu sözüdür: Hac fiillerinden bir şeyi unutan veya terk eden kimse kan akıtsın (kurban kessin)
- İbn Abbas’tan diğer bir rivayet ise şöyledir: Hac fiillerinden herhangi bir şeyi yapmayan kimse kan akıtsın.
Bu ifadeler; kasten veya unutarak terk etmenin eşit olduğunu göstermektedir. Şu var ki unutarak hac fiilini terk eden kimse için günah söz konusu olmadığı halde, kasten terk eden günaha girer.
11-) Kişi avret yeri açık iken ziyaret tavafı yapmış olsa, Mekke’de bulunduğu sürece tekrar ziyaret tavafı yapması gerekir. Tekrarlamazsa kurban kesmesi gerekir.
12-) Kişi şeytan taşlamayı tamamen terk ederse veya bir günlük şeytan taşlamayı terk ederse veya kurban bayramının ilk günü büyük şeytanı taşlamayı terk ederse bir koyun kesmesi gerekir. Bununla teşrik günlerinin sonuncusunda güneşin battığı vakte kadar terk eden kimse kastedilmiştir. Çünkü aynı cinsten bir vacibi terk etmiştir
Şayet güneş batmamışsa tertibe uygun olarak taşlamayı yapar. Ancak Ebu Hanife’ye göre geciktirmesi sebebiyle kurban kesmesi gerekir. Ebu Yusuf ve İmam Muhammed’e göre ise gerekmez
13-) Kişi şeytan taşlamada çoğunluğu yaptığı halde azınlığını bırakırsa atmadığı her bir taş için bir sa buğday tasadduk etmesi gerekir
14-) Yine kişi, aynı organdan olmamak üzere beş tane farklı tüyü kopardığın da koyun kesmesi gerekir.
15-) Kişi veda tavafından üç şavtı yapmazsa her bir şavt için yarım sa buğday tasadduk etmesi gerekir.
16-) Kışı ziyaret tavafını cünüp olarak yapmışsa büyük baş bir hayvan kurban etmesi gerekir. Adetli olarak ziyaret tavafını yapan kadın da böyledir. Bu kişilerin, ziyaret tavafını en mükemmel şekilde yerine getirmiş olmak için abdestli olarak tekrar tavaf yapmalan daha iyi olur. Şayet tekrar tavaf yaparlarsa kurban kesmeleri gerekmez
17-) Kişi güzel koku sürünse, dikişli elbise giyse, bir özür sebebiyle tıraş olsa.
- Dilerse bir koyun keser,
- Dilerse altı fakire üç sa buğday tasadduk eder,
- Dilerse üç gün oruç tutar
Bunun delili şu ayettir: Sizden her kim hasta olursa yahut başından bir rahatsızlığı varsa, oruç veya sadaka veya kurban olmak üzere fidye gerekir (Bakara Süresi 196). Başından rahatsızlığı varsa” ifadesinin anlamı “başından bir rahatsızlığı olması sebebiyle tıraş olursa şeklindedir
Kişi sadaka verme ve oruç tutmayı herhangi bir yerde yapabilir, çünkü bu ikisi bütun mekanlarda ibadet yerine geçer, bütün mekanlardaki fakirlere verilebilir. Kurban kesmek ise ancak harem bölgesinde caiz olur. Aynı şekilde hacda gerek yasağın çiğnenmesi gerekse haccın gereği olarak kesilmesi gereken bütün kurbanların da harem bölgesinde kesilmesi gerekir. Çünkü bu ancak belirli bir zamanda ve yerde yerine getirilmesi gereken bir ibadet olarak bilinmektedir.
18-) Bir kimse Arafat’ta vakfe yapmadan önce cinsel ilişkide bulunursa haccı bozulmuş olur, kurban kesmesi gerekir. Bozulmuş olduğu halde hacca devam eder, daha sonra bu haccını kaza etmesi gerekir. İhramlı olan kadın bunu yaptığında da hüküm böyledir.
- Bunun delili şu ayettir: Hac esnasında kadına yaklaşmak, günah sayılan davranışlara yönelmek, kavga etmek yoktur. (Bakara 197). Bu ayete göre cinsel ilişkide bulunmak haccı bozar.
- İbn Abbas, ihramlı iken karısı ile ilişkide bulunan bir adama şöyle demiştir: Haccınızı tamamlayıp memleketinize dönün. Ertesi yıl tekrar hacca gelin. İhrama girdiğinizde birbirinizden ayrılın, haccınızı bitirinceye kadar birbirinizle buluşmayın, hedy kurbanı kesin,
19-) Kişi Arafat’ta vakfe yaptıktan sonra cinsel ilişkide bulunsa haccı bozulmaz. Çünkü Hz. Peygamber (s.a.v) şöyle buyurmuştur: Hac, Arafattır. Hac, Arafattır Arafat’a (bayramın birinci günü) fecir doğmadan önce yetişen kişi hacca yetişmiş olur -diğer bir rivayette- onun haccı tamamlanmış olur
- Bu kişinin büyük baş bir hayvan kesmesi gerekir. Çünkü İbn Abbas, Kabe’yi tavaf etme (ziyaret tavafını yapma) dışında haccın bütün fiillerini tamamlamış, tavaftan önce eşiyle ilişkide bulunmuş bir adam hakkında şöyle demiştir: Bu kişinin büyük baş hayvan kesmesi gerekir, haccı tamamlanmıştır.
20-) Kişi tıraş olduktan sonra karısı ile ilişkide bulunsa veya onu öpse, yahut şehvetle dokunsa, yahut da cinsel organı dışındaki bir bölgesinden ilişkide bulunsa koyun kesmesi gerekir. Kişi cinsel organı ile oynarken kendisinden meni geldiğinde de hüküm böyledir. Çünkü bu, dokunmak suretiyle şehveti gidermektir.
21-) Kişi umrede tavafın dört şavtını tamamlamadan önce karısı ile ilişkide bulunsa umresi bozulur. Bununla birlikte umreye devam eder, daha sonra bunu kaza eder ve bir koyun keser.
Umrede iken dört tavafı yaptıktan sonra ilişkide bulunsa umresi bozulmaz, koyun kesmesi gerekir.
22-) Kıran haccı yapan kişi umre tavafını yapmadan önce cinsel ilişkide bulunsa -yukarıda belirttiğimiz gerekçeden dolayı haccı ve umresi bozulur. Hem hac hem de umre ihramına dair yasakları çiğnediğinden iki koyun kesmesi gerekir.
23-) Kıran haccı yapan kişi Arafat vakfesinden önce umre tavafının bütününü veya çoğunu yaptıktan sonra cinsel ilişkide bulunsa umresi tamam olur, haccı ise bozulmuş olur.
24-) Kıran haccı yapan kişi, Arafat vakfesinden sonra saçlarını tıraş etmeden önce cinsel ilişkide bulunsa haccı için bir büyük baş hayvan, umresı için de bir koyun keser.
Cinsel ilişkiyi kasten veya unutarak yapmak arasında fark yoktur. Çunkü ihramlılık hali kişiye cinsel ilişkinin yasak olduğunu hatırlatmaktadır, bu sebeple unutma bir mazeret teşkil etmez. Uyurken veya zorla kendisi ile cinsel ilişkide bulunan kadın da, cinsel ilişkinin tadını hissettiğinden hüküm böyledir.
Kaynak: Esad Muhammed Said es-Sağirci / Delilleriyle Hanefi Fıkhı / bkz: 432-437
